Turp Yetiştirme Koşulları

Turp Yetiştirme Koşulları

Turp serin iklim sebzesidir ve 15-25 0C sıcaklıklarda optimum gelişme gösterir. Sıcaklığın artması bitki üzerindeki yaprak sayısını arttırır. Çok yüksek sıcaklıklar turp oluşumunu, gelişmeyi ve tohum bağlamayı olumsuz etkiler. Bu nedenle yetiştirme döneminin iyi ayarlanması gerekir. Uzun gün koşulları bitkilerde çiçeklenmeyi teşvik etmekte ve turp oluşumunu geciktirmektedir. En iyi turp oluşumu 7-12 saat arasındaki gün uzunluklarında meydana gelir.

Toprak koşulları bakımından seçici bir sebze olan turp hafif bünyeli tınlı topraklarda iyi gelişme gösterir. Ağır bünyeli topraklar turpların geç olgunlaşmasına ve çatlamalara neden olur ve ürün kalitesini olumsuz etkiler. Erkenci fındık turpları tınlı-kumlu topraklarda bayır ve kestane turpları ise tınlı killi topraklarda iyi gelişir.

Turp doğrudan tohum ekimi ile yetiştirilmektedir. Bu nedenle toprağın iyi bir şekilde hazırlanması gerekir. Toprak gübrelendikten sonra tahta veya tavalar hazırlanır. Küçük çaplı fındık turplarının tohumları 10-15 cm sıra arası 3-5 cm sıra üzeri mesafe ile 1.5-2 cm derinliğe ekilir. Tohum ekiminden yaklaşık 3-5 hafta sonra turplar hasat olgunluğuna gelirler. Sık ekimlerde çimlenme ve çıkıştan sonra belirli aralıklarla seyreltme yapılmalıdır.

Bayır ve kestane turpları tava veya masuralarda yetiştirilir. Tava şeklinde yetiştiricilikte tohumlar serpme olarak, masuralarda(karık) ise masuraların boyun noktalarına tohum ekimi yapılır. Geniş alanlarda yapılacak turp yetiştiriciliğinde tohum ekimi makine ile yapılabilir. Tohum ekim derinliği ve ekim sıklığı turp kalitesini etkiler bu nedenle tohum ekiminin dikkatli bir şekilde yapılması gerekir. Ekimden sonra bitki gelişmesine göre çapa ve sulama işlemi yapılır. Tavalarda salma sulama yapılırken geniş alanlarda yapılacak yetiştiricilikte yağmurlama sulama yöntemi tercih edilmelidir. İklim koşullarının uygun olduğu ve yağış alan bölgelerde sık sulamadan kaçınılmalıdır.

Turp yetiştiriciliğinde genellikle mineral gübreler kullanılmakta organik gübre turp yapraklarının aşırı büyüyerek turpların küçük kalmasına neden olmaktadır. Genellikle ekimden önce uygulanan gübrelemede toprak özelliklerine göre değişmekle beraber dekara 6 kg azot, 4 kg fosfor ve 9 kg potasyum verilmesi turp gelişimini olumlu etkiler.

Bakım işlerinin düzenli yapılması halinde turpların gelişimi hızlı olmaktadır. Çeşit özelliğine bağlı olarak hasat olgunluğuna ve iriliğine gelmiş turplar birkaç defada hasat edilerek demetler halinde veya dökme olarak satışa sunulmaktadır. Fındık turpları, erkenci kestane ve bayır turpları genellikle demetlenerek satışa sunulur. Hasadın gecikmesi turp dokusunun odunlaşmasına, koflaşmasına ve pazar kalitesini kaybetmesine neden olur, ayrıca aşırı düşük sıcaklıklarda turplarda donmalar oluşabilir. Fındık turplarında verim 1.5-2 ton /dekar iken bayır ve kestane turplarında bu değer 6-7 ton/dekar arasındadır.

Sağlıklı beslenme ve halk hekimliği açısından turp bazı yörelerimizde değişik şekillerde değerlendirilmektedir. Hasat olgunluğuna gelmiş turplar tazeliklerini kaybetmeden değerlendirilirlerse; bademcik iltihaplarında, idrar söktürmede, ses kısıklığının açılmasında, safra kesesi ve böbrek taşlarının düşürülmesinde, öksürük ve bronşit hastalıklarında yararlıdır ancak suyu bal ile alındığında göğüs ve mideyi temizlediği, hazmı kolaylaştırdığı ve kabızlığı giderdiği, karaciğeri ve diş etlerini kuvvetlendirdiği bildirilmektedir.
Top